Bizden Haberler

1. DEFTER TUTMAK ZORUNDA OLANLAR

213 Sayılı Vergi Usul Kanuna göre aşağıda yazılı gerçek ve tüzel kişiler bu kanunun esaslarına göre defter tutmaya mecburdurlar (VUK, m. 172):

• Ticaret ve sanat erbabı;
• Ticaret şirketleri;
• İktisadi kamu müesseseleri;
• Dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler;
• Serbest meslek erbabı;
• Çiftçiler.

- İktisadi kamu müesseseleriyle dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler defter tutma bakımından tüccarların tabi oldukları hükümlere tabidirler.

2. DEFTER TUTMAK ZORUNDA OLMAYANLAR

213 Sayılı Vergi Usul Kanuna göre aşağıda yazılı gerçek ve tüzel kişilerin defter tutma mecburiyeti bulunmamaktadır(VUK, m. 173):

- Gelir vergisinden muaf olan esnaf ve gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçiler,

- Gelir Vergisi Kanununa göre kazançları basit usulde tespit edilenler,

• Kurumlar vergisinden muaf olan iktisadi kamu müesseseleri;
• Kurumlar vergisinden muaf olan dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler,

Yukarıdaki  istisna  hükümlerinin  gelir  veya  kurumlar  vergilerinden  muaf  olmakla  beraber  diğer vergilerden birine tabi olan ve bu vergileri götürü usulde tespit edilmeyen mükelleflerin muaf olmadıkları vergiler için tutacakları defterlere şümulü yoktur.

3. VUK’A GÖRE TUTULMASI ZORUNLU DEFTERLER

1. Bilanço esasına göre tutulacak defterler (VUK, m. 182).

Bütün  kurumlar  vergi  mükellefleri  ile  birinci  sınıf  tüccarın  tutmak  zorunda  oldukları   defterler

şunlardır:

• Yevmiye defteri;
• Defterikebir;
• Envanter defteri (Mevcudat ve muvazene defteri);

Bu temel defterler dışında mükelleflerin yaptıkları iş türüne göre aşağıdaki defterleri      de  tutmak zorundadırlar:

• İmalat defteri (VUK, m.197),
• Kombine imalatta imalat defteri (VUK, m.198),
• Bitim işleri defteri(VUK, m.200),
• Yabancı nakliyat kurumlarının hâsılat defteri (VUK, m.207),

• Ambar defteri (VUK, m.207),
• Çiftçi işletme defteri (VUK, m.213).

2. İşletme hesabı esasında tutulan defterler (VUK, m. 193):

- İşletme hesabı defteri (İşletme hesabını ihtiva eden);

3. Serbest Meslek Erbabınca tutulan defterler (VUK, m. 210):

- Serbest meslek erbabı (Kazanç defteri) defteri,

4. TTK’YA GÖRE TUTULMASI ZORUNLU DEFTERLER

TTK. 64/3,4. maddesine göre, ticari defter olarak sayılan aşağıdaki defterlerin tutulması zorunludur.

-Yevmiye defteri,

-Defteri kebir,

-Envanter defteri,

• Pay defteri,
• Yönetim Kurulu karar defteri,

-Genel kurul toplantı ve müzakere defteri.

5. VUK ve TTK’YA GÖRE TUTULMASI ZORUNLU DEFTERLER

1. VUK’a göre tasdike tabi defterler

VUK’a göre aşağıda yazılı defterler tasdik ettirilmesi zorunludur;

• Yevmiye defteri,
• Envanter defteri,
• İşletme defteri,
• Çiftçi işletme defteri,
• İmalat ve İstihsal Vergisi defterleri (Basit İstihsal Vergisi defteri dâhil),
• Nakliyat Vergisi defteri;
• Yabancı nakliyat kurumlarının hâsılat defteri;
• Serbest meslek kazanç defteri;

VUK’a göre uygun görülen hallerde yukarıda yazılı defterlerin yerine kullanılacak olan defterler de tasdike tabi tutulur.

2. TTK’ya göre tasdike tabi defterler

Hem açılış hem de kapanışı tasdiki zorunlu olan defterler;

-Yevmiye Defteri,

- Yönetim kurulu karar defteri

Sadece açılış tasdiki zorunlu olan defterler;

• Envanter defteri,
• Defteri Kebir,
• Genel kurul toplant� ve müzakere defteri (Yeterli sayfas� varsa onay yok),
• Pay defteri (Yeterli sayfas� varsa onay yok).

VUK ve TTK’ya göre tutulması zorunlu ve tasdike tabi defterler tablo halinde şöyle gösterebiliriz;

DEFTERLER	VUK		TTK
	Tutulma Zorunluluğu	Tasdik Zorunluluğu (Açılış)	Tutulma Zorunluluğu	Tasdik Zorunluluğu (Açılış)	Tasdik Zorunluluğu (Kapanış)
Yevmiye Defteri	Var	Var	Var	Var	Var
Defter-i Kebir	Var	Yok	Var	Var	Yok
Envanter Defteri	Var	Var	Var	Var	Yok
İşletme Defteri	Var	Var	Yok	Yok	Yok
Serbest Meslek Kazancı Defteri	Var	Var	Yok	Yok	Yok
Ortak Pay Defteri	Yok	Yok	Var	Var	Yok
Müdür/Müdürler Kurulu Karar Defteri	Yok	Yok	Var	Var	Var
Yönetim Kurulu Karar Defteri	Yok	Yok	Var	Var	Var
Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri	Yok	Yok	Var	Var	Yok

Not: Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri yeterli sayfası varsa açılışı onayına gerek yoktur.

Pay Defteri yeterli sayfası varsa açılışı onayına gerek yoktur

6. VUK ve TTK’YA GÖRE TASDİK ZAMANI

1. VUK’a Göre Tasdik Zamanı

Vergi Usul Kanunu’nun “Tasdik Zamanı” başlıklı 221. Maddesine göre;

• Öteden beri işe devam etmekte olanlar defterin kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda (31 Aralık tarihine kadar);
• Hesap dönemleri Maliye Bakanlığı tarafından tespit edilenler, defterin kullanılacağı hesap döneminden önce gelen son ayda;
• Yeniden işe başlayanlar, sınıf değiştirenler ve yeni bir mükellefiyete girenler işe başlama, sınıf değiştirme ve yeni mükellefiyete girme tarihinden önce; vergi muafiyeti kalkanlar, muaflıktan çıkma tarihinden başlayarak on gün içinde;
• Tasdike tabi defterlerin dolması dolayısıyla veya çeşitli sebeplerle yıl içinde yeni defter kullanmaya mecbur olanlar bunları kullanmaya başlamadan önce,

tasdik ettirmeleri gerekmektedir

Diğer taraftan, aynı Kanun’un “Tasdiki Yenileme”  başlıklı  222.  maddesinde  defterlerini  ertesi yılda da kullanmak isteyenlerin Ocak ayı, hesap dönemleri Maliye Bakanlığınca tespit edilenlerin bu dönemin ilk  ayı içinde tasdiki yeniletmeye zorunlu olduklarına hükmedilmiştir.

VUK’ta sadece açılış tasdiki düzenlemiş olup, kapanış tasdikine ilişkin bir hüküm yoktur.

2. TTK’ya Göre Tasdik Zamanı

TTK. 64/3. maddesine göre,

-Bütün ticari defterlerin açılış onayları, kuruluş sırasında ve kullanılmaya başlanmadan önce yaptırılır.

-Bu defterlerin izleyen faaliyet dönemlerindeki açılış onayları, defterlerin kullanılacağı faaliyet döneminin ilk ayından önceki ayın sonuna yaptırılır.